Ένα ματαιόδοξο και ψευτο-προοδευτικό ζευγάρι μοντέλων τσακώνεται για ένα λογαριασμό, μια καπιταλιστική ελίτ βουλιάζει περικυκλωμένη από διάρροιες και εμετούς, ενώ η μητριαρχία επιβάλλεται της (και καλά) απαράβατης ανδρικής υπεροχής σε ένα ερημονήσι. Τα εξηγούμε καλά;
Τουλάχιστον αυτό κάνει ο πάντοτε καυστικός Ρούμπεν Έστλουντ σε περίπου 147 λεπτά στο «Τρίγωνο της Θλίψης».
Το πιο… ευκολοχώνευτο έργο του Ρούμπεν Έστλουντ
Ίσως να είμαι από τους λιγότερο αξιόπιστους στο να μεταφέρω τις εντυπώσεις μου για το έργο που έδωσε έναν δεύτερο Χρυσό Φοίνικα στον σουηδό σκηνοθέτη, καθώς ο υποκειμενισμός μου είχε φανεί ήδη σε ένα προηγούμενο άρθρο-αφιέρωμα μου στη φιλμογραφία και πορεία του δημιουργού.
Ωστόσο, δεν υπάρχει ένας καλύτερος τρόπος να συστηθεί κανείς στις ταινίες του Έστλουντ, από το «Τρίγωνο της Θλίψης». Το τελευταίο υστερεί κάπως σε σατιρική διακριτικότητα και υψηλού επιπέδου λόγιο κοινωνικό σχολιασμό σε σχέση με το «Τετράγωνο» και την «Ανωτέρα Βία». Είναι παράλληλα, όμως, η πιο ειλικρινώς διασκεδαστική και χοντροκομμένα… ευκολοχώνευτη (μεγάλο sic εδώ) απεικόνιση του στόχου που επέλεξε ο σκηνοθέτης. Στη συγκεκριμένη περίπτωση; Η ως σε ένα σημείο επιτυχημένη- και με όποιες δικλείδες σεναριακής ασφαλείας -απόπειρα σαρκαστικής αποδόμησης μιας προνομιούχας ομάδας ανθρώπων, που το χρήμα για αυτούς είναι το α και το ω. Και το β και το ε και το σ και το… εντάξει, καταλαβαίνετε που το πάω.

Οι καλοί λογαριασμοί κάνουν τους καλούς woke φίλους
Η αλήθεια βέβαια είναι πως το πρώτο μέρος τη ταινίας λειτουργεί ως θεματικός πρόλογος για τον Ρούμπεν Έστλουντ. Αυτό είναι και το σημείο άλλωστε όπου μας συστήνονται οι πρωταγωνιστές. Ο Καρλ, ένα μοντέλο και η Γιάγια , επίσης ένα μοντέλο (και ινφλουένσερ παρακαλώ) βρίσκονται σε μια ερωτική (;) σχέση που εμφανίζει τα προβλήματά της από την πρώτη σκηνή. Ένα διαπληκτισμός για το ποιός θα πληρώσει τον λογαριασμό του εστιατορίου ανάγεται σε ένα πλαίσιο προβληματισμού με μπόλικες δόσεις ειρωνείας. Ο Καρλ εμφανίζεται ως ένας ανασφαλής άνδρας που επιχειρεί να δείξει ένα προοδευτικό πρόσωπο, υιοθετώντας μια ψευτο- woke κουλτούρα όπου ικετεύει την Γιάγια να αποκτήσουν μια οικονομική ισότητα. Τη στιγμή που εκείνη βγάζει τα τριπλάσια λεφτά από τον Καρλ και επιθυμεί να διατηρήσει μαζί του μια σοσιαλμηντιακή πελατειακή σχέση, με το σεξ σαν καλό συνοδευτικό. Κριτική καθωσπρεπισμού και πολιτικής ορθότητας από τον Έστλουντ, όχι στα καλύτερά της, αλλά με αποδεκτή σαφήνεια.

(Δεν) είναι ωραίο να είσαι πλούσιος
Όλα τα κόμπλεξ του νεαρού ζευγαριού όμως επισκιάζονται προφανώς από τα κωμικοτραγικά συμβάντα που πρόκειται να λάβουν χώρα στην πολυτελή κρουαζιέρα στα ανοιχτά της θάλασσας. Εκεί γίνεται ξεκάθαρο το σχόλιο του σκηνοθέτη γύρω από την ταξική και επαγγελματική ανισότητα, καθώς και την προκλητική πλουτοκρατική αφέλεια των ιδιόρρυθμων επιβατών. Ο ρώσος επιχειρηματίας Ντιμίτρι εξηγεί πως κατάφερε να γίνει ζάπλουτος πουλώντας… κοπριά (εν ολίγοις, σκ%#ά). Ένα ζευγάρι βρετανών ηλικιωμένων φέρεται με εκλεπτυσμένη ευπρέπεια όταν μιλάει για τις πολεμικές εμπορικές συναλλαγές του. Η κομψή Βέρα απαιτεί, για τη δική της διασκέδαση, το προσωπικό να εγκαταλείψει τα πόστα του για να… παίξει στην νεροτσουλήθρα. Ο μοναχικός Χένρικ προσφέρεται να αγοράσει Ρόλεξ αξίας 20.000 ευρώ και άνω στις όμορφες παρουσίες της κρουαζιέριας και ο Καρλ επιπλήττει την Γιάγια που συναναστρέφεται με τους εργάτες του πλοίου, οι οποίοι, όπως δηλώνουν, υπηρετούν τους πλούσιους.

Εμετός, διάρροια και στο βάθος… ο Μαρξ
Εντύπωση προκαλεί πως την εικόνα αυτής της προαναφερθείσας ελίτ γκρεμίζει σχεδόν απότομα και με ιδιαίτερη έμφαση σε ένα οπτικά γκροτέσκο και σιχαμερό θέαμα ο Έστλουντ. Αφήνει, έτσι, μικρό περιθώριο για μια πιθανώς πιο αργόσυρτη ψυχολογική κατάρρευση των πρωταγωνιστών, όπως παρατηρούσαμε στις προηγούμενες ταινίες του. Εδώ, μια τροφική δηλητηρίαση και μια φουρτούνα που προκαλεί ναυτία είναι αρκετές για να κατεδαφιστεί η ειδυλλιακή κατάσταση και να θρυμματιστεί το απαστράπτον ποιόν των πλουσίων πάνω στο γιωτ. Σε ένα έντονο κρεσέντο σκηνών, που φέρνουν σε αισθητηριακή εγρήγορση τον θεατή, βλέπουμε τον μικρόκοσμο του 1% να «βουλιάζει» αφιλτράριστα και τρομοκρατημένα ανάμεσα σε πίδακες εμετού, διάρροιας και ασύγκριτου πανικού. Την ώρα μάλιστα που σε ένα συμβολικό, αλλά σύντομο κομμάτι του έργου, γινόμαστε μάρτυρες μιας, ποτισμένης στο αλκοόλ, πολιτικοιδεολογικής σύγκρουσης μεταξύ του ρώσου καπιταλιστή Ντιμίτρι και του μαρξιστή αμερικανού καπετάνιου Τόμας, που επιδιώκει έμμεσα να θολώσει τον έμφυτο εγωκεντρισμό της ανώτερης τάξης .

«Στο πλοίο καθαρίστρια, εδώ καπετάνιος»
Για να φτάσουμε στο πραγματικό, τελικά, ζουμερό «φιλέτο» της ταινίας, με το ναυάγιο και την εδραίωση μιας νεοσυσταθείσας μικροκοινωνίας σε ένα έρημο νησί, όπου το κύρος και το χρήμα διαθέτουν μηδαμινή σημασία μπροστά στο φάσμα της επιβίωσης. Οι ρόλοι μεταξύ ανδρών, γυναικών και προσωπικού αναδιαμορφώνονται και αναδεικνύουν την κενότητα του καπιταλισμού, ενώ η λέξη προνόμιο δεν βρίσκεται πια στα χέρια των θεωρητικά ισχυρών. Αυτό αποτυπώνεται έκδηλα με την ανάληψη της αρχηγίας από την καθαρίστρια Άμπιγκειλ και την απότομη «απογύμνωση» των ανδρικών μονάδων της μικρής ομάδας επιζήσαντων. Όπως λέει και η ίδια στην υποπλοίαρχο Πώλα «στο πλοίο, καθαρίστρια, εδώ καπετάνιος». Ας πούμε βέβαια ενδεικτικά πως ο «καημένος» ο Καρλ βρίσκεται ξανά σε μια μορφή πελατειακής σχέσης, όπου αυτή τη φορά η χρησιμότητά του περιορίζεται σε αντικείμενο πόθου και σεξουαλικών επιθυμιών με απώτερο στόχο και ανταμοιβή την κατανάλωση φαγητού.
Με βάση τα παραπάνω, θα έκρινε κανείς πως ο Έστλουντ δεν παίρνει και ιδιαίτερα ρίσκα, όσον αφορά την απόδοση της κριτικής του πάνω στην ματαιοδοξία της πλουτοκρατίας. Αποσκοπεί στο να κάνει τον θεατή να πει «φιούυυ, ευτυχώς δεν είμαι στη θέση τους!» με σεκανς και ενδείξεις εύκολες στην ανάγνωση και ερμηνεία. Αλίμονο όμως αν δεν παραδεχτώ πως το «Τρίγωνο της Θλίψης» είναι η καλύτερη… καλή ταινία που έχω δει φέτος. Σκηνοθετικά σωστή, με λίγες αλλά καλές εκπλήξεις και την δύναμη να σε κάνει να διασκεδάσεις με τον πόνο των προνομιούχων και να φύγεις από την αίθουσα με ούτε ένα ίχνος τύψεων και συμπόνοιας για τους χαρακτήρες. Βέβαια μέχρι εκεί.
Απλά, για την ιστορία, σκοπεύω να αποφεύγω το διάδρομο με τα θαλασσινά στο σούπερ μάρκετ για τουλάχιστον κανα διβδόμαδο…
Πληροφορίες για την ταινία «Το Τρίγωνο της Θλίψης»
Δραματική Κομεντί
Σουηδο-γαλλο- αγγλικής παραγωγής 2022
Σκηνοθεσία- Σενάριο : Ρούμπεν Έστλουντ
Διάρκεια : 147 λεπτά
Ηθοποιοί : Χάρις Ντίκινσον, Σάρλμπι Ντην, Γούντι Χάρελσον, Ντόλι ντε Λεόν, Ζλάτκο Μπούριτς, Βίκυ Μπερλίν
Διανομή : Feelgood Entertainment
Υπόθεση:Τα διάσημα μοντέλα Carl και Yaya είναι καλεσμένα σε μια πολυτελή κρουαζιέρα με μία παρέα από ασύλληπτα πλούσιους επιβάτες, έναν ολιγάρχη από τη Ρωσία, βρετανούς εμπόρους όπλων και έναν αλκοολικό καπετάνιο, που επικαλείται τον Μαρξ. Στην αρχή, τα πάντα είναι υλικό για αξιοζήλευτες αναρτήσεις στο Instagram. Αλλά, όταν ξεσπά μία θύελλα και όλοι παθαίνουν ναυτία κατά τη διάρκεια ενός δείπνου με τον καπετάνιο, η ειδυλλιακή κρουαζιέρα καταλήγει σε φιάσκο. Ο Carl και η Yaya βρίσκονται αποκλεισμένοι σε ένα έρημο νησί με ένα τσούρμο δισεκατομμυριούχων και μία από τις καθαρίστριες του γιοτ. Η ιεραρχία ανατρέπεται στο νησί, καθώς η καθαρίστρια είναι η μόνη που ξέρει να ψαρεύει.