Το πρότζεκτ που ξεκίνησε σχεδόν από τύχη, στέγασε τα όνειρα και τις ζωές οικογενειών που δεν είχαν καμία προοπτική. Σε μία εποχή που η κρίση χτυπάει ολοένα και περισσότερο ακόμα και τις λεγόμενες μεσοαστικές τάξεις των αναπτυγμένων χωρών, η Βολιβιανή δικηγόρος Ingrid Vaca Diez ήταν εκείνη που βρήκε μία ευφάνταστη λύση προσφέροντας τα άκρως απαραίτητα για μία αξιοπρεπή διαβίωση: Ένα σπίτι. Βλέποντας την ανέχεια που μάστιζε τη χώρα της ένιωσε πώς κάτι θα υπήρχε να κάνει. Η ιδέα ήρθε σχεδόν απροσδόκητα!
Η Ίνγκριντ συγκέντρωνε γυάλινα μπουκάλια για να τα προσφέρει σε μία κυρία που περνούσε και έβγαζε κάποια λιγοστά έσοδα από αυτήν τη διαδικασία. Όταν για κάποιο διάστημα δεν κατάφερε να τα περισυλλέξει λόγω ασθένειας, ο σύζυγός της αναφώνησε πως έχει συγκεντρώσει τόσα πολλά που σχεδόν θα μπορούσε να χτίσει ένα σπίτι. Τόσο απλά αυτό το άκρως τολμηρό σχέδιο τέθηκε σε εφαρμογή τα Χριστούγεννα του 2004. Η ίδια δίχως καμία προηγούμενη γνώση αρχικτεκτονικής φύσεως αναζήτησε τρόπους, εθελοντές και συνεργάτες που θα τους ενδιέφερε να συμμετάσχουν μαζί της στο εγχείρημα της αναστήλωσης οικολογικών και οικονομικών σπιτιών. Βρέθηκε σύντομα να δοκιμάζει διάφορα μίγματα μέχρι να καταλήξει στη φόρμουλα εκείνη που θα εξυπηρετούσε καλύτερα για την επίτευξη μίας ασφαλούς και κατάλληλα κτισμένης οικείας.
Σπίτι σε δύο εβδομάδες
Με τη συγκέντρωση των κατάλληλων υλικών και με τη βοήθεια εθελοντών που προσφέρουν τις υπηρεσίας τους, μία οικογένεια είναι εφικτό να έχει το δικό της προσωπικό καταφύγιο σε διάστημα 15 – 20 ημερών, με την προϋπόθεση πως τα μπουκάλια είναι ήδη γεμάτα. Για κάθε τετραγωνικό μέτρο απαιτούνται 81 μπουκάλια των δύο λίτρων, ενώ το κάθε άτομο μπορεί να γεμίσει περίπου 50 μπουκάλια τη μέρα. Για το γέμισμα χρησιμοποιούνται διάφορα αναλώσιμα υλικά, μεταξύ αυτών πλαστικές σακούλες, άμμος, χαρτί, νερό και χώμα σε μορφή λάσπης, με το κάθε μπουκάλι να καταλήγει να ζυγίζει γύρω στα 3,5 κιλά.
Φυσικά η διαδικασία των σωληνώσεων, τα κουφώματα, το δάπεδο και η παροχή ηλεκτρισμού και νερού απαιτούν τις παραδοσιακές διαδικασίες που πραγματοποιούνται σε κάθε οικεία. Ακόμα κι έτσι το τελικό κόστος καταλήγει να είναι πολύ χαμηλότερο.
Το πρώτο σπίτι που κατασκευάστηκε ήταν 170 τετραγωνικά μέτρα, ενώ σήμερα μετράει μερικές εκατοντάδες εστίες με τους αριθμούς να αυξάνονται διαρκώς και τις χώρες τις οποίες επισκέπτεται να γεμίζουν το χάρτη. Η αρχή έγινε σε Βολιβία, Αργεντινή, Ουρουγουάη και Αϊτή, με τη λίστα να μεγαλώνει και την Ίνγκριντ να πηγαίνει όπου την καλούν. Μάλιστα, μία γειτονιά της Βολιβίας έχει πάρει το επίθετό της προς τιμήν αυτής της προσπάθειας.
Η οικολογική συνείδηση ως λύση απέναντι στην φτώχεια
Η Ίνγκριντ θυμάται πως πριν το ξεκίνημα αυτού του εγχειρήματος, ένα κορίτσι, η Κλαούντια, της έλεγε πως σαν δώρο Χριστουγέννων θα ήθελε ένα δικό της δωμάτιο. Τα σπίτια από μπουκάλια (Casas de Botellas), το σύγχρονο όραμα της Βολιβιανής δικηγόρου, έχει ταξιδέψει και συνεχίζει να ταξιδεύει σε περιοχές όπου η φτώχεια πρωταγωνιστεί και καταπίνει ανθρώπινες ζωές. Δίνει ελπίδα, όταν το κράτος είναι απών. Προσφέρει χαμόγελα εκεί που η εξαθλίωση χτυπάει την πόρτα καθημερινά.
Τα απαραίτητα υλικά και το κόστος συλλέγονται κυρίως από προσφορές εθελοντών και δωρεές. Αναμφισβήτητα, αυτή η πρωτοβουλία ανοίγει τον δρόμο για την ανάδειξη εναλλακτικών λύσεων κατασκευής σπιτιών. Όταν η τεχνολογία του 21ου αιώνα δίνει εύκολα γνώση και εργαλεία για τη μελέτη αντίστοιχων προτάσεων, η δύναμη των ανθρώπων είναι εκείνη που μπορεί να πάει λίγο πιο μπροστά αυτόν τον κόσμο…
Η κοινότητα
Πέρα από το τελικό αποτέλεσμα, η διαδικασία εξέλιξης του πρότζεκτ Casas de Botellas έχει και μία σαφή κοινωνική διάσταση. Πέραν από τον κόσμο που εμπλέκεται για να βοηθήσει στην ανέγερση του σπιτιού, υπάρχουν κι εκείνοι που θα μεριμνήσουν για την τροφοδοσία των εργαζομένων ή θα συμμετάσχουν στην καλλιτεχνική διακόσμηση του σπιτιού, συμβάλλοντας όπως και όσο μπορούν.
Για την Ίνγκριντ αυτό το εγχείρημα έχει τρεις όψεις. Αρχικά, δείχνει τον δρόμο για την οικολογική προοπτική ανέγερσης ενός σπιτιού δείχνοντας τη δύναμη της ανακύκλωσης, έπειτα παρατηρεί πως οι άνθρωποι που συμμετείχαν εθελοντικά για την κατασκευή ενός σπιτιού απέκτησαν γνώσεις που μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν στη συνέχεια ώστε να εργαστούν. Πέρα από όλα αυτά, σπουδαιότερη είναι ίσως η κοινωνική διάσταση αυτού του έργου. Εκατοντάδες οικογένειες βρέθηκαν με το δικό τους σπίτι, ενώ οι κοινωνικοί δεσμοί μεταξύ των μελών της κοινότητας ενδυναμώθηκαν, δείχνοντας πως η αλληλεγγύη μπορεί να κάνει θαύματα!
Πληροφορίες από BBC Mundo, El País και El Mundo.
