Πολλούς από εμάς τρομάζει η σκέψη της σωματικής δραστηριότητας γιατί στο μυαλό μας έρχεται ο κλειστός χώρος του γυμναστηρίου και η αναπόφευκτη πολλές φορές σύγκριση με τα αθλητικά σώματα των θαμώνων του.
Η δραστηριότητά στην οποία αναφέρεται το συγκεκριμένο άρθρο δεν έχει καθόλου να κάνει με κάτι τέτοιο και αφορά αποκλειστικά στην φροντίδα της ψυχικής μας υγείας, που κάποιες φορές παραβλέπουμε και πολύ συχνά έχει να κάνει με έναν απλό περίπατο στο τετράγωνο της γειτονιάς μας.
Ακριβώς μάλιστα γιατί φοβόμαστε τις μεγάλες αλλαγές βυθιζόμαστε όλο και περισσότερο στην ακινησία και τελικά σε επιβλαβείς συνήθειες όπως το ατελείωτο binge watching και φυσικά το, επίσης ατέρμονο, scroll down στα social media.
Ενώ, όπως διαβάζουμε σε σχετικές έρευνες, αν ξοδεύουμε 30 λεπτά λιγότερα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κάθε μέρα και ασχολούμαστε αντ’ αυτού με σωματική δραστηριότητα, είναι ήδη αρκετά για να βελτιώσουμε την ψυχική μας υγεία. Αυτό προκύπτει από μελέτη που διεξήγαγε ομάδα του Κέντρου Έρευνας και Θεραπείας Ψυχικής Υγείας του Ruhr-Universität Bochum με επικεφαλής την επίκουρη καθηγήτρια Dr. Julia Brailovskaia.
Οι συμμετέχοντες που ακολούθησαν αυτή τη συμβουλή για δύο εβδομάδες αισθάνθηκαν πιο ευτυχισμένοι, πιο ικανοποιημένοι, λιγότερο αγχωμένοι από την πανδημία COVID-19 και λιγότερο καταθλιπτικοί από μια ομάδα ελέγχου. Τα αποτελέσματα αυτά διήρκεσαν ακόμη και έξι μήνες μετά τη λήξη της μελέτης. Οι ερευνητές δημοσίευσαν τα ευρήματά τους στο περιοδικό Journal of Public Health στις 2 Σεπτεμβρίου 2022.
Το μειονέκτημα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης
Σε περιόδους αποκλεισμών και περιορισμών επαφών λόγω της πανδημίας COVID-19, τα κανάλια κοινωνικής δικτύωσης όπως το Instagram, το TikTok, το Facebook, το Twitter και το WhatsApp εξασφάλιζαν ότι εξακολουθούσαμε να αισθανόμαστε συνδεδεμένοι με άλλους ανθρώπους.
Μας απέσπασαν την προσοχή από το άγχος που προκάλεσε η πανδημία, το οποίο προκάλεσε σε πολλούς ανθρώπους άγχος, ανασφάλειες και απελπισία. Όμως η κατανάλωση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης έχει και τα μειονεκτήματά της. Η βαριά χρήση μπορεί να οδηγήσει σε εθιστική συμπεριφορά που εκδηλώνεται, για παράδειγμα, με στενό συναισθηματικό δεσμό με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Επιπλέον, οι ψευδείς ειδήσεις και οι θεωρίες συνωμοσίας μπορούν να διαδοθούν ανεξέλεγκτα στα κοινωνικά κανάλια και να προκαλέσουν ακόμη περισσότερο άγχος.
“Δεδομένου ότι δεν γνωρίζουμε με βεβαιότητα πόσο θα διαρκέσει η κρίση με τον κοροναϊό, θέλαμε να μάθουμε πώς να προστατεύσουμε την ψυχική υγεία των ανθρώπων με υπηρεσίες όσο το δυνατόν πιο δωρεάν και χαμηλού κατωφλίου”, εξηγεί η Julia Brailovskaia.
Για να διαπιστώσει αν το είδος και η διάρκεια της χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να συμβάλει σε αυτό, διεξήγαγε μια πειραματική μελέτη στο πλαίσιο της υποτροφίας της στο Κέντρο Προηγμένων Μελετών Διαδικτύου (CAIS).
Ένα πείραμα διάρκειας δύο εβδομάδων
Η ίδια και η ομάδα της στρατολόγησαν συνολικά 642 εθελοντές, τους οποίους κατέταξαν τυχαία σε μία από τέσσερις ομάδες περίπου ίσου μεγέθους.
Η πρώτη ομάδα μείωσε την καθημερινή κατανάλωση μέσων κοινωνικής δικτύωσης κατά 30 λεπτά κατά τη διάρκεια μιας περιόδου παρέμβασης δύο εβδομάδων. Δεδομένου ότι προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει ότι η σωματική δραστηριότητα μπορεί να αυξήσει την ευεξία και να μειώσει τα καταθλιπτικά συμπτώματα.
H δεύτερη ομάδα αύξησε τη διάρκεια της σωματικής δραστηριότητας κατά 30 λεπτά καθημερινά κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ενώ συνέχισε να χρησιμοποιεί τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ως συνήθως.
Η τρίτη ομάδα συνδύασε και τα δύο, μειώνοντας τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και αυξάνοντας τη σωματική δραστηριότητα.
Πριν, κατά τη διάρκεια και έως και έξι μήνες μετά τη φάση παρέμβασης των δύο εβδομάδων, οι συμμετέχοντες απάντησαν σε διαδικτυακές έρευνες σχετικά με τη διάρκεια, την ένταση και τη συναισθηματική σημασία της χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, τη σωματική δραστηριότητα, την ικανοποίησή τους από τη ζωή, το υποκειμενικό αίσθημα ευτυχίας, τα καταθλιπτικά συμπτώματα, την ψυχολογική επιβάρυνση από την πανδημία COVID-19 και την κατανάλωση τσιγάρων.
Photo by Ben Duchac
*Κάποιες φορές ακόμα και να βγούμε από το σπίτι για να κάτσουμε σε ένα πάρκο με τους φίλους μας βοηθάει, εξίσου με έναν περίπατο. Στην Αθήνα για παράδειγμα υπάρχουν πολλά όμορφα πάρκα που μπορούμε να επισκεφθούμε.
Υγιείς και ευτυχισμένοι στην εποχή της ψηφιοποίησης
Τα ευρήματα έδειξαν σαφώς ότι τόσο η μείωση του χρόνου που αφιερώνουν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης καθημερινά όσο και η αύξηση της σωματικής δραστηριότητας έχουν θετικό αντίκτυπο στην ευημερία των ανθρώπων. Και ιδιαίτερα ο συνδυασμός των δύο παρεμβάσεων αυξάνει την ικανοποίηση από τη ζωή και το υποκειμενικό αίσθημα ευτυχίας, ενώ μειώνει τα καταθλιπτικά συμπτώματα.
Οι επιδράσεις διαρκούν για μεγάλο χρονικό διάστημα: ακόμη και έξι μήνες μετά τη λήξη της φάσης παρέμβασης των δύο εβδομάδων, οι συμμετέχοντες και στις τρεις ομάδες παρέμβασης περνούσαν λιγότερο χρόνο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης από ό,τι πριν: συγκεκριμένα περίπου μισή ώρα στις ομάδες που είτε είχαν μειώσει το χρόνο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είτε είχαν αυξήσει την καθημερινή τους άσκηση, και περίπου τρία τέταρτα της ώρας στην ομάδα που είχε συνδυάσει και τα δύο μέτρα.
Έξι μήνες μετά την παρέμβαση, η ομάδα του συνδυασμού ασχολήθηκε κάθε εβδομάδα με τη σωματική δραστηριότητα κατά μία ώρα και 39 λεπτά περισσότερο από ό,τι πριν από το πείραμα. Η θετική επίδραση στην ψυχική υγεία συνεχίστηκε καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου παρακολούθησης.
“Αυτό μας δείχνει πόσο ζωτικής σημασίας είναι να μειώνουμε από καιρό σε καιρό τη διαθεσιμότητά μας στο διαδίκτυο και να επιστρέφουμε στις ανθρώπινες ρίζες μας”, καταλήγει η Julia Brailovskaia. “Αυτά τα μέτρα μπορούν εύκολα να εφαρμοστούν στην καθημερινότητά μας και είναι εντελώς δωρεάν -και, ταυτόχρονα, μας βοηθούν να παραμείνουμε ευτυχισμένοι και υγιείς στην ψηφιακή εποχή”.
Πηγή: medicalxpress.com
