Το τελευταίο διάστημα παρατηρούμε κάτι περισσότερο από αυτό που μαρτυρά ο τίτλος του άρθρου. Θα μπορούσαμε να πούμε εύκολα πως ο πολιτισμός και οι εκπρόσωποί του υποβαθμίζονται κατάφωρα, σε σημείο προσβολής , από την κυβέρνηση και το νέο Προεδρικό Διάταγμα 85/2022 για τις ειδικότητες των καλλιτεχνών και των εργαζομένων στην Τέχνη και τον Πολιτισμό. Σύμφωνα με το ΦΕΚ το ΠΔ ορίζει την εργασιακή κατάταξη των καλλιτεχνών και επηρεάζει άμεσα εκατοντάδες εργαζόμενους στον ευρύτερο δημόσιο τομέα όπως Δημοτικά ωδεία, δραματικές και σχολές χορού, δημοτικά μουσικά σύνολα, μπάντες κλπ. Στην ουσία εξισώνει τις σπουδές των ατόμων των συγκεκριμένων κλάδων με πτυχία Λυκείου. Η απάντηση των καλλιτεχνών εδώ και αρκετές μέρες δεν έχει μείνει στα λόγια και έχει έρθει έμπρακτα, κυρίως με μαζικές κινητοποιήσεις που απαιτούν την απόσυρση του εν λόγω διατάγματος.
Μπροστά σε (μια ακόμα) πρόκληση που δέχεται ο πολιτισμός τα τελευταία χρόνια, στο CalendArt ζητήσαμε την άποψη τριών καλλιτεχνών σχετικά με το νέο Προεδρικό Διάταγμα και πως επηρεάζει αυτούς αλλά και την τέχνη που υπηρετούν.
Νικόλας Χατζηβασιλειάδης, ηθοποιός – χορευτής
Η κυβέρνηση της ΝΔ με υπουργικό διάταγμα εξισώνει τα πτυχία των καλλιτεχνών με αυτά των αποφοίτων λυκείου και τους θεωρεί ανειδίκευτους εργάτες. Ξύπνησα λοιπόν και εγώ ένα πρωί και βρέθηκα με 3 απολυτήρια λυκείου.
Ο σκοταδισμός κρατεί γερά εν έτει 2023 και δυστυχώς θρηνούμε ακόμα ένα θύμα, αυτό του Πολιτισμού, μαζί με όλους εμάς και όλα τα άλλα που βγαίνουν στην επιφάνεια τον τελευταίο καιρό. Στη χώρα που η αστυνομία είναι σε σημαντικότερη θέση από την περίθαλψη και την υγεία, ο χώρος της τέχνης ίσως να μην υπάρχει καν στο οπτικό πεδίο κάποιων.
Για ακόμα μια φορά καλούμαστε να αποδείξουμε ότι κάθε μορφή τέχνης είναι ένα επάγγελμα όπως όλα τα άλλα και όχι το χόμπι μας για να περνάμε την ώρα μας ευχάριστα. Αν κάποιος από αυτούς τους ανθρώπους γνώριζε τις θυσίες, το διάβασμα, την πίεση και το άγχος όσων αποφασίσαμε «ελαφρά τη καρδία» να ασχοληθούμε με αυτά τα επαγγέλματα, ίσως δεν θα περνούσε από το μυαλό του όλο αυτό που συμβαίνει.
Δυστυχώς ο κλάδος της Τέχνης και οι άνθρωποί του δεν θα μπορούν να διεκδικήσουν τίποτα. Ήδη η πλειοψηφία όλων μας προσπαθεί να ζήσει με τα απαραίτητα. Με έναν μισθό που ούτε για αυτά φτάνει. Αν είσαι τυχερός, δουλεύεις μια, δυο ή και τρεις δουλειές για να τα έχεις.
Σκέφτομαι πως ο βούρκος αντί να ξεραίνεται, μεγαλώνει και βαθαίνει και παρασύρει τον καθένα που προσπαθεί καθημερινά να ζήσει. Ελπίζω οι άνθρωποι που διοικούν τη χώρα αυτή να αναλογιστούν τις συνέπειες των πράξεών τους και να αναθεωρήσουν το διάταγμα αυτό.
Τάσος Ράπτης, ηθοποιός
Καμία έκπληξη δεν μου προκάλεσε η κατάπτυστη απόφαση της κυβέρνησης, μέσω του προεδρικού διατάγματος, που υποβιβάζει τα πτυχία των καλλιτεχνικών σχολών στα επίπεδα του απολυτήριου λυκείου. Και δεν μου προκάλεσε μιας και καμία κυβέρνηση στο παρελθόν, ανεξάρτητα από το πρόσημο που είχε (κεντρώα, κεντροδεξιά, κεντροαριστερή, σοσιαλιστική ή καλύτερα «σοσιαλιστική»), δεν έδειξε ποτέ πραγματική αγάπη και πραγματικό ενδιαφέρον για τις τέχνες και τους καλλιτέχνες. Πόσω μάλλον μία δεξιά κυβέρνηση που από τη φύση της εχθρεύεται τις τέχνες και τους ανθρώπους που μέσα απ’ αυτές προσπαθούν να δημιουργήσουν αισθητική, να οξύνουν το πνεύμα και να πάνε τη σκέψη της ανθρωπότητας ένα βήμα παραπέρα.
Ευτυχώς οι καλλιτέχνες επέδειξαν γρήγορα αντανακλαστικά και με συνεχείς κινητοποιήσεις ανάγκασαν την κυβέρνηση να περάσει σε στάση άμυνας, ψελλίζοντας γελοίες δικαιολογίες σαν την ντροπιαστική δήλωση του υφυπουργού Γιατρομανωλάκη «δε μας ενδιαφέρει τι πτυχίο έχει, οντισιόν θα κάνουμε και με οντισιόν θα προσλαμβάνουμε». Επιχειρείται, δηλαδή, μια προσπάθεια να πεταχτούν στα σκουπίδια οι εξειδικευμένες και εντατικές σπουδές των καλλιτεχνών, που πραγματοποιούνται με καθημερινή αυτοπρόσωπη παρουσία και πολύ κόπο, και η επιστροφή στην εποχή των μπουλουκιών, των σαλτιμπάγκων και των διασκεδαστών στις αυλές των βασιλιάδων.
Έχω την υποψία ότι πίσω απ’ αυτή την ενέργεια της κυβέρνησης κρύβεται η αγάπη της για τα γνωστά κολλέγια – ψευδοπανεπιστήμια που παρουσιάζονται ως παραρτήματα πανεπιστημίων του εξωτερικού και προσπαθούν να αποκτήσουν στάτους κανονικών πανεπιστημίων αντιστοιχίζοντας τους τίτλους σπουδών τους με τα αντίστοιχα δημόσια ελληνικά. Ίσως ο απώτερος στόχος της να είναι στο προσεχές μέλλον αυτά τα «ευαγή ιδρύματα» να είναι τα μόνα στην επικράτεια που θα δίνουν τίτλους ανώτερου και ανώτατου επιπέδου. Αλλά αυτό είναι μια δική μου εκτίμηση που μένει να αποδειχτεί ή να διαψευστεί. Όπως και να’ χει, οι αγώνες των καλλιτεχνών θα συνεχιστούν κι αν συσπειρωθούμε όλοι όσοι υπάρχουμε μέσα στις τέχνες και δυναμώσουμε τη φωνή μας, είναι σίγουρο πως θα κερδίσουμε!
Αλεξάνδρα Παγανή, ηθοποιός
Πριν λίγες μέρες ήρθαμε στη δυσάρεστη θέση να δούμε τις σπουδές μας, τον κόπο και τη μελέτη μας να υποτιμούνται με τον πιο άσχημο τρόπο. Διότι, το να εξισώνεις τα πτυχία μας με το απολυτήριο λυκείου, στην ουσία δεν μειώνεις μόνο εμάς, ως καλλιτέχνες, μειώνεις και τον λαό σου τον ίδιο.
Καλλιεργείς τη νοοτροπία της υποτίμησης της τέχνης και του πολιτισμού. Το αστείο, δε, είναι ότι οι απόφοιτοι των… λυκείων έχουν διαβάσει πολλά περισσότερα βιβλία από εκείνους που καμαρώνουν ως απόφοιτοι πανεπιστημίου.
Και αυτό το τελευταίο το υπογράφω! Ζητάμε άμεσα να επανεξεταστεί το ζήτημα αυτό. Είναι ντροπή να συζητάμε τα αυτονόητα.
