Η φωτογράφος και ακτιβίστρια Donna Ferrato αφιέρωσε την καριέρα της στην προάσπιση των δικαιωμάτων των γυναικών, αναδεικνύοντας τη δεκαετία του 1980, όταν ο συζυγικός βιασμός ήταν ακόμη νόμιμος στις ΗΠΑ, το πρόβλημα της ενδοοικογενειακής βίας. Με την πρωτοποριακή έκδοση του βιβλίου της «Living With The Enemy» το 1991 έσπασε τη σιωπή.
Ακόμη και με μαυρισμένα μάτια, οι γυναίκες στις φωτογραφίες της Donna Ferrato φαίνονται δυνατές, όχι ηττημένες. H φωτορεπόρτερ και φεμινίστρια ακτιβίστρια έχει επίσης απεικονίσει γυναίκες να επιδιώκουν τη σεξουαλική ευχαρίστηση, να γεννούν, να μεγαλώνουν παιδιά, να σαγηνεύουν τους άνδρες και να διαδηλώνουν στους δρόμους. Το θέμα της είναι οι γυναίκες που παίρνουν τον έλεγχο του σώματός τους, και κατά τη διάρκεια της αποστολής της, με έντονο ενσυναίσθημα, μερικές φορές στρέφει την κάμερα στον εαυτό της.
Η Ferrato σχολιάζει τις φωτογραφίες της με χειρόγραφες λεζάντες, συχνά χαραγμένες στις εκτυπώσεις. Χωρίς αυτές τις συμπληρωματικές πληροφορίες, δεν θα μπορούσαμε να γνωρίζουμε ότι μια φωτογραφία με κούνιες σε ένα σκοτεινό δωμάτιο θυμίζει μια παρισινή κλινική όπου πραγματοποιούσε εκτρώσεις το 1978 ή ότι μερικοί νεροχύτες και ένα ράφι με ιατρικά είδη υγιεινής στέκονταν σε ένα κέντρο του Σαν Αντόνιο που παρείχε αμβλώσεις μέχρις ότου το νομοθετικό σώμα του Τέξας το διέλυσε.
Οι φωτογραφίες της χρειάζονται την εμπιστοσύνη των «μοντέλων» της να ποζάρουν και το θάρρος να επιτρέψουν στις εικόνες να δημοσιευτούν. Μια από τα πιο γνωστές είναι η «Ρίτα», την οποία έδειρε ο σύζυγος παρουσία των γιων τους. Η Ferrato ήταν σε αποστολή για το The Philadelphia Inquirer, καλύπτοντας την ενδοοικογενειακή βία και το πορτρέτο της Ρίτα, με δύο μαύρα μάτια, δημοσιεύτηκε το 1985 στο εξώφυλλο του περιοδικού της εφημερίδας. Το πρόσωπό της επανεμφανίστηκε εννέα χρόνια αργότερα στο εξώφυλλο του Time. Η Ρίτα κατήγγειλε και χώρισε τον άντρα της. Στο τέλος, θριάμβευσε, κάτι που εξηγεί το σταθερό βλέμμα και το αχνό χαμόγελο στο πρόσωπό της. Το πορτρέτο της είναι μια ωδή στην επιμονή, όχι στη θυματοποίηση.
Στα τέλη της δεκαετίας του 1970 άρχισε να καταγράφει την ερωτική ζωή ζευγαριών των προαστίων και έγινε στενή φίλη ενός ζευγαριού, της Elizabeth και του Benth. «Πίστευα ότι η Elizabeth ήταν μια απελευθερωμένη γυναίκα. Αυτή ήταν η δυνατή, ή αυτό υπέθετα» εξομολογείται.
Το 1982 συνόδευσε το ζευγάρι στο σπίτι τους στο New Jersey. Το ίδιο βράδυ άκουσε ουρλιαχτά της Elizabeth, βούτηξε τη φωτογραφική μηχανή της και έτρεξε στο μπάνιο όπου ο Benth χτύπαγε τη σύζυγό του. Τράβηξε μια φωτογραφία και τον άρπαξε απ’ το χέρι. «Τι κάνεις;» τον ρώτησε. «Απλά την τιμωρώ γιατί είναι η γυναίκα μου και μου λέει ψέματα» ήταν η απάντηση.
Με τον τρόπο του φωτορεπορτάζ, που συνήθως λειτουργεί ως εικονογράφηση παρά ως τέχνη, μερικές από αυτές τις εικόνες χρησιμεύουν ως διακοσμητικά σε αναφερόμενες ιστορίες. Ένα πορτρέτο μιας μητέρας στο Μισισιπή, που χαμογελά διστακτικά καθώς κρατά την κόρη της που ακτινοβολεί, είναι αξιοσημείωτο κυρίως επειδή το αριστερό χέρι της γυναίκας αναδύεται ως υπολειπόμενο μέλος από το κοντομάνικο πουλόβερ της. Αλλά αυτό δεν είναι τρομερά ενδιαφέρον μέχρι να μάθετε, από τη λεζάντα του Ferrato, ότι η Minnie Evans διαγνώστηκε με καρκίνο των οστών ενώ ήταν έγκυος σε αυτό το παιδί και ο γιατρός της συμβούλεψε να κάνει άμβλωση για να μπορέσει να υποβληθεί σε χημειοθεραπεία. Αντί να χάσει την κόρη της, της έκοψαν το χέρι.
Οι καλύτερες από τις φωτογραφίες του Ferrato στέκονται μόνες τους χωρίς τη βοήθεια βοηθητικού σχολιασμού. Ίσως η πιο δυνατή φωτογραφία της, «Diamond, Minneapolis, MN», από το 1987, καταγράφει μια οδυνηρή σκηνή. Ένστολοι αστυνομικοί έχουν μπει σε ένα σπίτι, όπου παίζει μια μικρή τηλεόραση και βιβλία στοιβάζονται στο πάτωμα. Τους κάλεσε στο 911 ένα 8χρονο αγόρι που ανέφερε ότι ο πατέρας του χτυπά τη μητέρα του.
Σύμφωνα με τη λεζάντα, το αγόρι φωνάζει: «Σε μισώ που χτύπησες τη μητέρα μου. Μην ξαναγυρίσεις σε αυτό το σπίτι». Ωστόσο, η δυναμική της εικόνας είναι τόσο ορμητική και εμφανής, που δεν χρειάζεται να διαβάσεις την περιγραφή για να καταλάβεις…
